plt yüksekliği neden olur ne demek?
PLT (Platelet) yüksekliği, yani trombositoz, kanda normalden fazla sayıda trombosit (platelet) bulunması durumudur. Trombositler, kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan hücrelerdir. PLT yüksekliğinin çeşitli nedenleri olabilir:
1. Reaktif (Sekonder) Trombositoz:
- Enfeksiyonlar: Bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonlar trombosit sayısını artırabilir.
- Enflamasyon: Kronik inflamatuar hastalıklar (örneğin, romatoid artrit, inflamatuar bağırsak hastalığı) kemik iliğini uyararak daha fazla trombosit üretmesine neden olabilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/enflamasyon)
- Demir Eksikliği Anemisi: Demir eksikliği, trombosit üretimini artırabilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/demir%20eksikli%C4%9Fi%20anemisi)
- Cerrahi Operasyonlar ve Travma: Cerrahi sonrası veya travma durumlarında vücut, pıhtılaşma ihtiyacını karşılamak için trombosit sayısını artırabilir.
- Splenektomi (Dalağın Alınması): Dalak, trombositleri filtreleyen bir organdır. Dalağın alınması, trombositlerin kanda daha uzun süre kalmasına ve sayılarının artmasına neden olabilir.
- Kanser: Bazı kanser türleri (özellikle akciğer, mide, kolon, over kanserleri) trombosit üretimini artırabilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/kanser)
- İlaçlar: Kortikosteroidler, adrenalin gibi bazı ilaçlar trombosit sayısını artırabilir.
2. Esansiyel (Primer) Trombositoz:
- Miyeloproliferatif Neoplaziler: Kemik iliğinde kan hücrelerinin üretimini kontrol eden genlerdeki mutasyonlar sonucu ortaya çıkan bir grup hastalıktır. Esansiyel trombositemi (ET), polisitemia vera (PV), myelofibrozis (MF) bu gruba girer. (https://www.nedemek.page/kavramlar/kemik%20ili%C4%9Fi)
Önemli Not: PLT yüksekliğinin nedeni, altta yatan duruma bağlı olarak değişir. Doktor, hastanın tıbbi geçmişi, fiziksel muayene ve ek testler (örneğin, kan sayımı, kemik iliği biyopsisi) yaparak doğru teşhisi koyar ve uygun tedaviyi belirler.